V&D – “Bestuurders hopen op een nieuwe trekker”
“Bestuurders hopen op een nieuwe trekker”, zo was te lezen in de NRC Next van 18 februari 2016. Hopen op een nieuwe winkelketen die de vierkante meters van de V&D in de centra van onze kleinere en middelgrote steden overneemt. Hopen dat het effect van internet op de detailhandel niet zo groot is als wordt gezegd. Daarbij is het geen probleem van de gemeenten. “De vastgoedeigenaren zijn nu aan zet. Het is nu aan de markt”. Toch?
V&D stond in de top 10 van winkelketens in Nederland met de grootste vloeroppervlakte. 360.000 vierkante meter. Dat zijn bijna 50 voetbalvelden. Voor als het moeilijk is om je 50 voetbalvelden voor te stellen, de omvang is ongeveer vergelijkbaar met het stadscentrum van Rotterdam! Hiermee bezette de V&D meer vloeroppervlakte dan de Aldi en de Ikea. Met het mislukken van de doorstart komt er dus een enorme hoeveelheid vloeroppervlakte beschikbaar in maar liefst 60 gemeenten!
De hoop op een nieuwe trekker is ijdele hoop. Zelfs als een nieuwe speler toetreedt, dan zal deze speler zich concentreren op bijvoorbeeld de 10 beste locaties in de grote steden. Daarbij, wie zou deze ene nieuwe speler moeten zijn? In 2015 en 2016 zijn voor ons vertrouwde ketens failliet gegaan. Foto Klein, Paradigit, La Ligna, Macintosh, DA retailgroep, Miss Etam, Schoenenreus en zo verder. Ondanks het herstel dat eind vorig jaar is ingezet, zijn traditionele spelers druk bezig met overleven. Het recente faillissement van Perry Sport en Aktiesport bevestigen dit beeld. Laten we reëel zijn, die ene speler die het vloeroppervlak van V&D gaat overnemen gaat er niet komen.
Wel gloort hoop aan de horizon. Het derde kwartaal van 2015 was het beste kwartaal voor de detailhandel in zeven jaar. De omzet groeide met 2%. Toch steekt deze groei schril af bij de internetverkopen. In het derde kwartaal van 2015 is de omzet van internetverkopen met 18% toegenomen ten opzichte van een jaar eerder. Opvallend is dat bij de groep die zowel via internet als via een winkel verkoopt (multi-channelers) de omzet steeg met 24%! Het speelveld is dus veranderd. Traditionele grote spelers verlaten het veld en worden gewisseld voor nieuwe innovatieve spelers. Het aantal detailhandelsbedrijven is sinds vorig jaar weer voorzichtig gegroeid. De oorzaak van de groei: Webwinkels.
De conclusie is dat de ruimte die de V&D achterlaat niet door één nieuwe traditionele speler zal worden ingevuld. Voor een klein deel lukt dit vast, maar voor het overgrote deel niet. Dit betekent dat vastgoedeigenaren voor de uitdaging staan om het bestaande veelal grootschalige aanbod, dat is gestoeld op een verouderd concept, te transformeren naar een nieuw type aanbod dat aansluit bij een nieuwe vraag. Bijvoorbeeld partijen die offline (fysieke winkel) en online combineren. Of maak de winkelruimte geschikt voor kleine lokale spelers hun producten via een winkelruimte willen aanbieden. Misschien ook niet onverstandig om vierkante meters uit de markt te halen. Transformeer vrijgekomen winkelruimte tot aantrekkelijke verblijfsruimte. Zo trek je mensen toch naar het centrum, hetgeen een positief effect heeft op de winkelstructuur. Natuurlijk zijn de vastgoedeigenaren aan zet. Het is alleen te makkelijk om te stellen dat zij alléén aan zet zijn. Ook de gemeente, de bestaande detaillisten en inwoners willen toch een levendig centrum? Publieke en private partijen sla de handen in één, buig dit verlies om tot iets goeds voor het hart van de stad en nodig uit tot de initiatieven van onderaf.